Mat 26 | MMO | STEP | (Maak 14:1-2 Luk 22:1-2 Jon 11:45-53) Tombe Yesu nêêl vakasin pin-anju lung la, le mem nêêl vu yite maanggêêm-aso nambe,

Matthew 26

Hil landuuh vakasin nambe lanyiis Yesu be jimb

(Maak 14:1-2 Luk 22:1-2 Jon 11:45-53)

1 Tombe Yesu nêêl vakasin pin-anju lung la, le mem nêêl vu yite maanggêêm-aso nambe, 2 “Ham alak ni nambe busin yuuh na vêêl e mem yale aangge busin bop busin haluusin, sen Anutu haluuh hil Islel hôôk vu Ijip bôôy-ato, tombe davu lambu Omaahonôôn Noow dukana hil namand in nambe lanyiis jak haah pako.”

3 Hôôk busin-anju Yuda-te himbop-aso osin kul vaha sen datung salivangin-ato silate yêêv-aso lasupin sil hôôk silate yêêv bop Kaiapas-ato yite bayêên alo, 4 tombe sil davu salo mop in nambe lanôôh Yesu kaatokin be lanyiis-ambe jimb. 5 Tonde lanêêl nambe, “Lemu yame aanôôh dôôk busin bop e, in mak hil ngeeyaata londpayo le naakund.” - (2) Eks 12:1-27 Matai 20:18 Luk 24:7*

Vêêh ti kaasêêh bel galovasa lak Yesu lukook

(Maak 14:3-9 Jon 12:1-8)

6 Yesu nando hôôk omaaho ti baan vu Betaani, omaahôô-ju haale nambe Simon ond payêês anipaya lak yi. 7 Dando mondaya vanôôn, tonde vêêh ti hako bel galovasa hôôk buayo tatuuh ti, ond daanggo lak mone bopaata lôôt, be la hato be kaasêêh bel galovasaa-ju lak Yesu lukook. 8 Tombe maanggêêm-aso layi be sil ahend kalin vu be lanêêl nambe, “Vêêh-anju nawiiyak bel-anjo in? 9 Bel galovasaa-jo yaambu be omaaho ango baanggo jak mone bopaata, de yaambu monêê-ju vu hil sen dativak in va yuuh amêê-to ond mem nivasa.” 10 Le Yesu lak silate vakasin-anjo ni, om nêêl vu sil nambe, “Ham anêêl vêêh-anjo in? Manyinjo yoo samu sa nivasa lôôt. 11 Hil sen dativak in va yuuh amêê-to, ond sil e mando gaving ham nohvu busin pin, nganjo sak, same le

mando gaving ham nohvu busin pin e. 12 Va sen vêêh wiing-anjo ond kaasêêh bel galovasa lak sa be samu sa ningg naavi munggin in sa navu aanggimb-ambe landaav saa-to. 13 Sa naanêêl keen vu ham naambe vu taaku pin sen hil daanêêl banye nivasa langaah-ato, ond va sen vêêh wiing-anjo le daanêêl gaving in hil akand bu yi.” - (7) Luk 7:37-38* - (11) Diu 15:11*

Yudas liinggis nambe le bu Yesu dukana yêêv-aso namand

(Maak 14:10-11 Luk 22:3-6)

14 Tombe maanggêêm-aso nomaayuuh-ambe laam yuuh-ato ti Yudas Iskaliot, ond la vu kul vaha sen datung salivangin-ato silate yêêv-aso, 15 tombe nêêl vu sil nambe, “Naambe saambu Yesu dukana ham namam, ond ham e ambu vaati vu sa?” Tombe lavu mone siliva doo-ti be nomaayuuh ^{▼▼Matai 26:15 *Yuda-te mone silivaa-jo ond mone bo-bop. Monêê-jo nôôn timu ond lohvu omaaho ti nawiing kul busin yumbeyuuh-ambe hil daanggo yi nalak. Om sen Yudas hako monêê-jo doo-ti be nomaayuuh ond hako lohvu 300 kina.} vu yi, 16 le mem yoo salo mop in nambe bu Yesu dukana sil namand. - (14) Jon 11:57* - (15) Sek 11:12*

Yesu ya vanôôn busin haluusin-ate having yite maanggêêm-aso

(Maak 14:12-21 Luk 22:7-14,21-23 Jon 13:21-30)

17 Busin bop busin haluusin sen Anutu haluuh hil Islel hôôk vu Ijip bôôy-ato, ond hil datongin balet lemu me-datung yis** nalukala le, nganjo daya balet amu, tonde hôôk yite busin nyendoos ond Yesu-te maanggêêm-aso lala vu be lalingin nambe, “Gawiingin hey ana samu taaku sen yangga vanôôn busin haluusin mandôô-to vu tana?” 18 Tombe nêêl nambe, “Ham andukana taaku bop-ambe ham ana vu omaaho tii-juuto, be ham naanêêl sa naambe sa kaputung vu yi, ond ham naanêêl naambe sate busin ngaaho lak om sana angga vanôôn busin haluusin-ate gaving sate maanggêêm-aso ham mando hôôk yite bayêên-anju.” 19 Tombe maanggêêm-aso lawiing lohvu Yesu nêêl vu sil-ato be sil samu vanôôn busin haluusin-ate hôôk bayêên-anju.

20 Tonde busin hôôk atombe Yesu having sil nomaayuuh-ambe laam yuuh-ato be lala dando in nambe lanja vanôôn-anjuuto. 21 Daahen daya tonde Yesu nêêl vu sil nambe, “Sa naanêêl keen vu ham naambe ham ti navu bu sa dukana hil sen lanyiis saa-to namand.” 22 Tombe maanggêêm-aso londpayo nimeen lôôt-ambe sil ti ti lanêêl vu nambe, “Omaaho Bop, mak sa, me?” 23 Tombe nêêl laah nambe, “Omaaho sen haay namangg la in vanôôn hôôk tii-to, ond le bu sa dukana hil sen lanyiis saa-to namand. 24 Tombe Omaahonôôn Noow e jimb nohvu vakasin neep hôôk Anutu-te kaapiyaa-to, lemu omaaho sen bu Omaahonôôn Noow dukana hil namand-ato, ond le naatovu nimeen, de naambe tangganaan-ame gako omaahôô-ju le, ond mem nivasa ^{▼▼Matai 26:24 *Yesu nêêl nambêênju in naanêêl taato naambe Yudas tangganaan-ame gako yi le ond mem nivasa, in me-le gako nivaane bopaata vu busin taamusin e.} .” 25 Tombe Yudas sen taato Yesu langaah-ambe hil lanôôh-ato ond nêêl vu having nambe, “Kaputung, mak sa, me?” Tombe Yesu nêêl vu nambe, “Yik hong-anja.” - (17) Eks 12:14-20* - (18) Matai 21:3* - (23) Saam 41:9*

Yesu vu paasa vu yite maanggêêm-aso

(Maak 14:22-26 Luk 22:15-20 1 Kolint 11:23-25)

26 Daahen mondaya vanôôn, tonde Yesu lôôh balet ak-ambe lohak vu Anutu, le mem hapok-ambe vu vu yite maanggêêm-aso, de nêêl nambe, “Ham gako naas-ambe ham angga, manyinjo sa ningg naavi.” 27 Tonde lôôh kap wain ti lak-ambe lohak osin pêêlis la vu Anutu, le mem vu vu sil-ande nêêl nambe, “Ham pin naanum dôôk-anjo, 28 manyinjo sa nihees sen sa kaasêêh in nambe Anutu kawiiy hil ngeeyaata-te va nipaya na, de biing-ambe Anutu-te vakasin sen jôôy lung la be neep-ato nanjip niwêêk. 29 Sa naanêêl vu ham naambe same le naanum wain nôôn aniluk jesin naah e, de na nohvu busin taamusin e mem sale naanum moos naah gaving ham dôôk taaku sen Aamangg oo nanggin-ato.”

30 Tonde lawiing laalo ti lung la, le mem laluus-ambe lala kandu Oliv. - (26) Matai 14:19* - (28) Eks 24:8 Jer 31:31-34 Sek 9:11 1 Kolint 10:16 Hiblu 9:20* - (30) Luk 22:39 Jon 18:1*

Yesu nêêl nambe Pita le jak alu in yi

(Maak 14:27-31 Luk 22:31-34 Jon 13:36-38)

31 Tombe Yesu nêêl vu sil nambe, “Peey-anjo ham pin e lompayo nimeen-ambe ham gavuuh sa, nohvu Anutu-te vakasin neep hôôk kaapiyaa-to nambe, ‘Sa navu aanyiis bik sipsip-asote heendin, de sipsip-aso gavuuh taale.’ 32 Lemu sale kandi jak naah vêêl-ambe sana Galili naamunggin ham.” 33 Tombe Pita nêêl vu Yesu nambe, “Sil pin e londpayo nimeen-ambe gavuuh hong, de sak same le gavuuh hong e.” 34 Le Yesu nêêl vu nambe, “Sa naanêêl keen vu hong naambe peey busin-anjo kokalêêh-ame le naasu le, de gale ganjak alum in sa balon yaal vêêl e.” 35 Lemu Pita nêêl vu nambe, “Same le anjak alungg in hong e, yik lanyiis sa be saanggimb gaving hong ond lung.” Tombe yik maanggêêm-aso pin lanêêl nambêênjo having. - (31) Jon 16:32 Sek 13:7* - (32) Matai 28:7,16* - (34) Matai 26:69-75* - (35) Matai 26:56 Jon 11:16*

Yesu lohak vu taaku Getesmaane

(Maak 14:32-42 Luk 22:39-46)

36 Tombe Yesu having maanggêêm-aso be lala lato taaku Getesmaane, tombe nêêl vu sil nambe, “Ham mandôô-jo de sana nganju be saanohak vêêl e.” 37 Tombe hako Pita having Sebedi noow ayuuh Jems ayuuh Jon-ambe sil lala, tombe lopayo nimeen-ambe nahees lôôt, 38 om nêêl vu yaal nambe, “Sa longgpayo nimeen lôôt lohvu saanggimb, om maal mandôô-jo be maal oo mem naatum gaving sa.” 39 De hataah la diin daka, be la hato pataav baambu be neep voon, de lohak nambe, “O Aamangg, naambe lohvu ond ganôôh kap nimeen-atêênjo vêêl in sa, lemu same naanêêl e, goo gate va.” 40 Tonde laah hato vu maanggêêm ayaal, le yi de yaal deep, tombe nêêl vu Pita nambe, “Nambe va? Ham-ame alohvu nambe ham mando mem naatum daka gaving sa le? 41 Ham mando mem naatum-ambe ham anohak in palapin vaha me-kape ham e. Ham alom nawiingin lemu ham anim naavi nitambo.” 42 Tonde yik laah tu balon yuuh-ambe lohak nambe, “O Aamangg, sa baaku nimeen-anjo pin de me-lohvu nambe gambu vêêl in sa le ond lung, yik soo le aambiing nohvu gakam.” 43 Tonde lo-hato be yi le yaal deep in mend animeen lôôt, 44 tonde yoo laah-ambe la lohak vakasin timuu-jo yesin laah tu balon yaal. 45 Tombe lo-hato vu maanggêêm-aso be nêêl vu sil nambe, “Ham sawaah-ambe naahen nahop a? Ham angge, ngaaho lak in davu lambu Omaahonôôn Noow dukana hil anipaya namand. 46 Ham kandi jak in yana. Ham angge, omaaho sen navu taato sa langaah-ato hato ni.” - (36) Jon 18:1* - (38) Jon 12:27* - (39) Hiblu 5:7-8 Matai 6:10* - (41) Matai 6:13; Hiblu 2:14 4:15* - (44) 2 Kolint 12:8* - (46) Jon 14:31*

Lalôôh Yesu

(Maak 14:43-50 Luk 22:47-53 Jon 18:3-12)

47 Yesu naahen monanêêl vakasin-anjo, tonde sil nomaayuuh-ambe laam yuuh-anjôôto ti Yudas hato pavis, ond hako hil alu bopaata ti be lalaam having yi. Lako yipak ayuuh tapum having-ambe lalaam, ond Yuda-te himbop-aso osin kul vaha sen datung salivangin-ato silate yêêv-aso yoo lawiing ondeey sil lalaam. 48 De omaaho sen navu taato Yesu langaah-ato ond samu vakasin lung la vu sil nambe, “Ham angge naambe sa naamuuh omaahôô-ju gaambôôk ond yik yii-ju, tombe ham anôôh.” 49 Om la vu Yesu pavis-ambe nêêl nambe, “Busin Kaputung.” Tonde muuh ^{▼▼Matai 26:49 *Hil Yuda ond silate gambum nambe silate omaaho ti balup ond sil lana daamuuh gaambôôk, yik nambe yiiyate omaaho ti balup ond yiiy naalôôh nama. Ond Yuda-te gambum nivalok-anju, lemu Yudas la muuh Yesu gaambôôk ond tatuhin nambe ahe having yi, le ma de yoo taato Yesu vu hil in nambe lanôôh yii-to.} Yesu gaambôôk, 50 tombe Yesu nêêl vu nambe, “Hali, va sen galaam in nambe gambiing-ato ond gambiing pavis.” Nambêênju tonde hil lala ngaaho be llôôh namand ak Yesu be lapuvu tatin. 51 Tombe hil sen daale having Yesuu-to ond ti lôôh yipak ak-ambe sap yêêv bop salivangin-ate yite hil kul ti nanye vaalu be yêêhin. 52 Le Yesu nêêl vu nambe, “Ganjop gate yipak dukanaah naavi, in hil sen dalôôh ngaamong ak-ambe dayiis omaahonôôn-ato, ond ngaamong e nyiis sil-ambe lanjimb. 53 Mak gakam vu nambe same aalohvu nambe sa kataangg Mangg e? Sa kataangg ond le biing angela-so ngeeyaata lôôt lanaam pavis in landôôvu sa. 54 Le naambe saambiing naambêênju ond Anutu-te vakasin sen neep hôôk kaapiyaa-to le nôôn jak naambe va? In vakasin-anju nêêl taato va sen navu naatovu saa-to.” 55 Tombe

Yesu nêêl vu hil sen lalaam in lanôôh yii-to nambe, “Ham alaam in ham anôôh sa, lemu nambe vaati sen ham hako yipak ayuuh tapum having ham-ambe ham alaam nambe sen ham alaam vu omaaho hôôndak ti? Lohvu busin pin sa nando monaawiing tanasin hôôk Anutu-te dumb bop alo, le ham-ame nalôôh sa le. 56 Lemu va pin-anjo nawiing in nambe Anutu-te vakasin sen hil danêêl langaah-ambe neep hôôk kaapiyaa-to nôôn jak.” Nêêl vakasin-anjo tonde maanggêêm-aso pin lavuuh yi de lapak-ambe lala. - (51) Jon 18:26* - (52) Jen 9:6 Taato 13:10* - (55) Luk 19:47 21:37* - (56) Matai 26:31 Jon 16:32*

Yesu naale kaansol-aso mend

(Maak 14:53-65 Luk 22:54-55,63-71 Jon 18:13-14,19-24)

57 Hil sen lalôôh Yesuu-to ond lako la vu kul vaha sen datung salivangin-ato silate yêêv bop Kaiapas, tombe hil tanasin dangga-so osin himbop-aso lasupin sil lalaam timuu-ju. 58 Tonde Pita motaamuyin, le ma de yoo naale aheseseey daka, tombe monala be tok la yêêv bop salivangin-ate baan talind, tombe lukala be la hato nando having ahevaavu-so in ji naambe le naambe vaati vu Yesu.

59 Tombe kul vaha sen datung salivangin-ato silate yêêv-aso osin kaansol-aso pin davu salo omaahonôôn in nambe sil tatuhin vakasin jak Yesu in lanyiis-ambe jimb. 60 Tombe hil ngeeyaata lanêêl vakasin tatuhin lak yi, le ma de yêêv-aso me-latovu vakasin dangga ti in nambe lanyiis-ambe jimb e, tonde sim omaaho yuuh lalu-daale 61 be yuuh lanêêl nambe, “Hey hangoyin-ande omaahôô-ja nêêl nambe, ‘Saalohvu nambe sa kawiiy Anutu-te dumb vaambuung de nohvu busin yaal ond sa daav jesin naah.’” 62 Tombe yêêv bop salivangin-ate kandi naale be nêêl vu Yesu nambe, “Game nanêêl vakasin ti laah e? Omaaho yuuh-anjo danêêl vaaheey lak hong?” 63 Le Yesu yoo naale lava masin lôôt, tombe yêêv bop salivangin-ate nêêl vu nambe, “Saanjingin hong jak Anutu metumin haale be onaanêêl vu hey e, naambe hong Anutu Noow sen yoo holin hong vulôôt in nambe gandôôvu hey-ato, me malis?” 64 Le Yesu nêêl vu nambe, “Yik ganêêl-anja. Om sa naanêêl vu ham naambe ham e angge Omaahonôôn Noow** e mando Niwêêk Danggakook nama vasa, de mando jak bayiimb baandoni be naam.”

65 Tombe yêêv bop salivangin-ate hango Yesu-te vakasin-anjo, om kweek yite lolop nambe Anutu le ahekalin vu Yesu, de nêêl vu yêêv-aso nambe, “Ham hil, laanggôôl Anutu, om yiiy navu salo omaahonôôn in nambe le daanêêl vaati gaving? In ham hango nambe nêêl Anutu palêê-jo, 66 om ham akam vu nambe vaati?” Tombe sil lanêêl laah vu nambe, “Nêêl vakasin anipaya om yaanyiis-ambe jimb.” 67 Tombe sil kasuv ak Yesu me, de sil layiis osin sil patap, 68 tonde lanêêl pale nambe, “Hong omaaho sen Anutu yoo holin hong vulôôt-anja keen a? Om onaanêêl omaaho ti sen yiis hong-ato langaah vu hey e.” - (61) Jon 2:19-21* - (63) Ais 53:7 Matai 27:12* - (64) Saam 110:1 Dan 7:13 Matai 24:30* - (65) Sinaale 14:14 Matai 9:3 Jon 10:33* - (66) Lev 24:16 Jon 19:7* - (67) Ais 50:6 53:5*

Pita lak alu in Yesu

(Maak 14:66-72 Luk 22:56-62 Jon 18:15-18,25-27)

69 Pita naahen nando talind voon, tonde vêêh kul ti hato vu be nêêl nambe, “Hong-anja navu taamuyin Yesu vu Galili having-ato.” 70 Le ma de Pita lak alu vu hil pin sen dando talind-anjuuto mend nambe, “Sa doosin va sen ganêêl-anja.” 71 Tombe seelin hato laah naale hôôk vinavi voon, tonde vêêh ango yi, tombe nêêl vu hil sen

daalêê-juuto nambe, “Omaahôô-ja having Yesu Nasaalet.” 72 Le Pita lak alu yesin laah nambe, “Sa doosin omaahôô-ju, keen baandoni.”

73 Daahen daale daka tonde hil sen daalêê-ju lala vu Pita be lanêêl nambe, “Keen, hil-anjuuto silate ti hong-anja, in hey hango olavam kaangesin.” 74 Le Pita nêêl Anutu haale osin nêêl nambe, “Sa doosin omaahôô-ju, keen baandoni.” Tonde pavis atombe kokalêêh su, 75 tombe mem Pita ka vu vakasin sen Yesu nêêl vuu-to nambe, “Kokalêêh-ame naasu le, de gale ganjak alum in sa balon yaal vêêl e.” Ka vu vakasin-anju, om hato la voon-ambe ka pasiv-ambe su lôôt. - (75) Matai 26:34*